Khi tôi thấy một người vừa chạy xe gắn máy vừa hút thuốc phì phào, tôi thấy bực bội, tôi cảm thấy ghét người đó, tôi phán xét người đó thiếu nhận thức, hành vi xấu, thói quen xấu. Trong một phút tĩnh lặng, tôi thấy mình của ngày xưa, ngày xưa tôi cũng từng hành xử như vậy, nên nếu tôi ghét người đó thì tôi cũng ghét bản thân tôi. Thấy vậy, nên tôi cảm thông cho họ, chẳng qua họ không biết họ đang làm gì, họ chưa nhận thức được nhưng họ có thể sẽ nhận thức được sau này. Thấy vậy, nên tôi đồng cảm với họ và bỏ qua cho họ.
Khi tôi thấy một người say xỉn ăn nói linh tinh, đi đứng ngả nghiêng, tôi cười nhạo họ. Trong một phút tĩnh lặng, tôi thấy tôi cũng từng như vậy. Thấy vậy nên tôi cảm thông cho họ và ngừng chê trách họ.
Khi tôi thấy những người cố gắng thể hiện cái tôi, thể hiện sự hào nhoáng giả tạo bề ngoài, trong lòng tôi khinh miệt họ. Nhớ lại ngày xưa tôi cũng từng như vậy. Thấy vậy nên tôi không chê bai họ mà thấy thương cho họ.
Khi về thăm quê, tôi thấy nhiều người đã mất, một số chú bác hàng xóm vẫn còn sống nhưng chắc cũng không còn được bao lâu. Nhìn họ, tôi thấy bản thân tôi của tương lai, rồi tôi cũng sẽ đến tuổi này. Tôi hỏi họ về cuộc đời mà họ đã từng trải qua, họ không nói được gì, họ cũng không biết bây giờ họ đang làm gì mỗi ngày. Họ nói ‘’thôi kệ’’, ‘’chứ biết sao’’, họ nói ”đời là vậy”. Tôi tự hỏi đời là vậy là như thế nào. Trong họ, họ đang cảm thấy ra sao về cuộc đời của mình trong những năm cuối đời. Tôi tự hỏi, mình cũng sẽ như vậy hay mình sẽ khác.
Xét vậy, tôi thấy rằng, thông qua mỗi sự việc mình thấy, mình quan sát, nếu mình giành chút thời gian để tự soi chiếu thì mình sẽ thấy ít nhiều mình đã từng như họ, hoặc mình cũng sẽ như họ. Thấy vậy nên mình không có gì phải đánh giá hay phán xét. Thấy vậy nên mình không nên bận tâm hay phiền muộn vì những sự việc không liên quan ở bên ngoài. Thấy vậy nên mình sẽ biết mình muốn cuộc đời mình như thế nào để mình có thể bắt đầu thay đổi. Mình không thể thay đổi những cái mình không thể kiểm soát nhưng mình có thể thay đổi bản thân mình, thay đổi cách mình nhìn nhận, thay đổi cách mình suy nghĩ, thay đổi cách mình sống hàng ngày, thay đổi cách mình tư duy, thay đổi cách mình hành xử. Những thành quả lớn lao chỉ đơn giản bắt nguồn từ những thay đổi rất nhỏ.
