Nếu ta sống trong một khu dân cư mà mỗi ngày đều nghe chửi bới, đánh lộn, nhậu nhẹt bê bết thì con của mình nó sẽ lớn lên như thế nào? Nếu con mình học trong môi trường mà bạn bè nó se sua, đua đòi, thiếu đạo đức thì nó sẽ ra sao?
Nếu những đồng nghiệp, bạn bè mà chúng ta tương tác hàng ngày có suy nghĩ cực đoan, có thói quen tám chuyện, nói xấu sau lưng, chỉ trích, phê phán người khác, thì sau một thời gian ta sẽ trở thành người như thế nào? Nếu mình làm việc cho một người sếp rất giỏi nhưng tâm địa bất chính, chẳng cần quan tâm ai, lươn lẹo, mánh khóe, thì sau thời gian, tư duy của mình sẽ thay đổi theo hướng nào?
Nếu mỗi ngày mình đọc, xem những tin tức vô nghĩa, nhảm nhí, tiêu cực thì tâm thức của mình sẽ chuyển hóa như thế nào?
Gần mực thì đen, gần đèn thì sáng. Gần ở đây không chỉ là môi trường tiếp xúc bên ngoài mà còn bao gồm tất cả những gì ta đọc, nghe & thấy hàng ngày. Vậy, nếu muốn tốt hơn thì ta cần thay đổi môi trường tốt hơn? Nhưng không thể thay đổi môi trường liên tục, vì không lẽ cứ đổi chỗ ở, đổi trường học cho con, đổi bạn, đổi công ty hoài? Và có đổi đi nữa cũng chưa chắc giải quyết được tất cả, vì chỗ nào cũng có cái tiêu cực, cái xấu, chỉ khác nhau về mức độ. Vậy thì phải làm sao? Không lẽ chấp nhận cam chịu?
Con người có một khả năng vi diệu: Nhận thức – nhận biết (awareness). Khả năng tự nhận thức (self-awareness) cho phép chúng ta chọn lựa tất cả những gì mình muốn tiếp thu hay không muốn tiếp thu, tin hay không tin. Khoảnh khắc mà mình nhận biết được cái gì đang diễn ra xung quanh mình, nó có tác động tốt/xấu với mình như thế nào là khoảnh khắc mình có thể sàng lọc tất cả những gì mình muốn hay không muốn đưa vào não bộ. Ví dụ, bạn đang nói chuyện với đồng nghiệp, đồng nghiệp phê phán xã hội theo hướng cực đoan. Có Awareness, bên trong bạn biết rằng: “À, bạn mình đang cực đoạn”, lúc đó tâm thức bạn đã nhận biết nó cực đoan và từ đó bạn không muốn tiếp thu, không để thông tin đó hấp thụ vào não bộ một cách vô thức. Với Awareness này, không những bạn không tiếp thu cái xấu mà còn giúp bạn chuyển hóa được hoàn cảnh, tức là bạn có thể giúp bạn của mình chuyển sang hướng tích cực hơn. Gần bùn mà không bị hôi tanh mùi bùn là như vậy. Việc này hoàn toàn có thể đối với người lớn, nhưng đối với trẻ em thì rất khó. Và làm cách nào để có được Self-Awareness? => học và thực hành Mindfulness (trạng thái tâm thức hoàn toàn ở hiện tại, ngay lúc này, nhận biết được tất cả những gì đang diễn ra bên ngoài lẫn bên trong)