Câu nói: “Con người sinh ra có quyền được mưu cầu hạnh phúc” cần được đổi lại là “Con người ai cũng có thể hạnh phúc”. Hạnh phúc không thể mưu cầu, càng mưu cầu, càng theo đuổi thì nó càng đi xa. Ngay lúc mình nói mình mưu cầu hạnh phúc tức là mình chưa có nó, trong khi bạn đã có, nó luôn có sẵn.
Bạn có thể hạnh phúc ngay lúc này, mỗi ngày, trong khi vẫn đang theo đuổi những mục tiêu khác trong cuộc sống, không nhất thiết phải đạt được mục tiêu rồi mới được hạnh phúc, không nhất thiết phải buông bỏ cuộc sống hiện đại này để được hạnh phúc.
Hạnh phúc thì trừu tượng và mỗi người cảm nhận hạnh phúc khác nhau. Tuy nhiên, có thể xem trạng thái khỏe khoắn, an vui là loại hạnh phúc cơ bản. Loại hạnh phúc này bạn có thể có mỗi ngày.
Mục tiêu bạn đặt ra là một sự mong cầu trong tương lai. Mục tiêu có đạt được hay không thì còn tùy nhiều yếu tố vì nó ở tương lai, nhưng hiện tại, ngay lúc này, hôm nay, không ai cấm bạn được hạnh phúc; không ai cấm bạn được khỏe khoắn; không ai cấm bạn được an vui. Nó hoàn toàn nằm trong sự kiểm soát của bạn.
Hạnh phúc là một sự lựa chọn do bạn quyết định ngay lúc này chứ không phải là một đích đến.
Tại sao hạnh phúc là một lựa chọn? Vì sự an vui bên trong bạn là của bạn, do bạn, và bạn có quyền chọn trạng thái an vui hay đau khổ. Dĩ nhiên cuộc sống bên ngoài có hàng trăm thứ tác động đến bạn, nhưng bạn có quyền cho phép nó ảnh hưởng nhiều hay ít đến hạnh phúc của bạn.
Ví dụ, con cái có vấn đề, bạn không vui. Dĩ nhiên con cái có vấn đề học hành hay bị gì thì đó là một việc bạn cần quan tâm xử lý. Nhưng ai không cho phép bạn an vui? Hơn nữa, bạn an vui thì sẽ xử lý tốt vấn đề hay bạn xử lý tốt vấn đề trong khi đang đau khổ?
Tương tự, người nào đó làm bạn giận, buồn bực, oán hận nên bạn không hạnh phúc? Ai là người lựa chọn giận hay không giận, buồn bực hay không buồn bực, oán giận hay không oán giận?
Thực hành và tập cho mình có khả năng nhận biết suy nghĩ và cảm xúc của mình để đưa ra lựa chọn này như thế nào?
Quay trở về hơi thở – chánh niệm – Right Mindfulness
Nếu ai còn nghĩ quay về hơi thở, chánh niệm là tôn giáo thì cần nghiên cứu thêm một cách nghiêm túc. Nhiều nhà khoa học tâm lý, não bộ học, thần kinh học, tâm linh học, bác sĩ tâm thần đã có nhiều nghiên cứu về lợi ích thực tế của Chánh niệm (Right Mindfulness) trong hai thập kỷ qua. Nhiều trường học trên thế giới đã áp dụng Right MIndfulness này để tăng hiệu quả trong học tập, giảm trầm cảm và bạo lực học đường.
Khi bạn tập Right Mindfulness đủ, ngay lúc có một suy nghĩ hay một cảm xúc trong bạn trỗi dậy, bạn sẽ nhận thấy ngay rằng bạn có quyền chọn: an vui hay không an vui. Vì bạn thấy nó nên bạn có quyền chọn, không thấy nó thì nó sẽ kiểm soát bạn. Nó (suy nghĩ và cảm xúc) vừa trỗi dậy, bạn thấy nó tiêu cực, bạn liền nói trong đầu ‘tôi không phải là cảm xúc này, tôi không phải là suy nghĩ này’. Bạn phải dừng lại, bước lùi lại một bước để quan sát các suy nghĩ và cảm xúc đó thì bạn sẽ thấy rằng ‘bạn là ông chủ, bạn là người quyết định’ các suy nghĩ/cảm xúc đó; nó là của bạn, do bạn nhưng nó không phải là bạn, bạn là người chủ của nó.
